Alex van Warmerdam کارگردان هلندی که اخیرا دو فیلم را از او دیدهام را شاید بتوان در ردهی کارگردانهای متفاوت سینمای اروپا دانست. دو اثر اخیر این کارگردان به نامهای (۲۰۱۳)Borgman و (۲۰۱۵)Schneider vs. Bax از آن اثاریست که با انبوهی از نشانهها و شخصیتهای سمبولیک سعی در درگیر کردن ذهن مخاطب دارد.
Borgman اگر چه داستان آشنایی دارد اما حال و هوای خاص کارگردان در آن دیده میشود. داستان مرد بیخانمانی که وارد زندگی خانوادهی ثروتمندی شده و تک تک اعضای خانواده را به نحوی حذف کرده و فرزندان آنها را به گروه بیرحم خود اضافه میکند. شخصیتهای خونسرد، ریتم تند در بازی، رفتارهای گاه غیرعادی، و استفاده از برخوردهایی که تا پیش از آن برای بیننده آشنا نیستند از آن دست نشانههاییست که به امضای کارگردان تبدیل شده است. البته نمیتوان این حقیقت را نادیده گرفت که که فیلم Borgman بیننده را هم به یاد فیلم فانی گیم اثر میشائیل هانکه میاندازد و هم آثار لانتیموس یونانی. رفتارهای عجیب و گاه سوالبرانگیز و یا حضور شبحگونهی مرد در خانه که یادآور فیلم 3Iron است.
Schneider vs. Bax اما چند پله بالاتر از فیلم Borgman قرار میگیرد. یک بازی ژانری با آثار گانگستری، جنایی. عصبیت کاراکترها همان است که در اثر پیشین کارگردان دیدهایم. شخصیت پردازیهای منحصربفرد. نشانههای وسیعتر که نمود خود را در طراحی صحنه، رنگ و نور، انتخاب لوکیشن و حتی برخورد کاراکترها با یکدیگر نشان میدهد. خلافکاری که به هیچ کس رحم نمیکند اما در مقابل تن یک زن نمیتواند مقاومت کند. همگی باعث میشوند که این فیلم از یک فیلم صرفا جنایی با تعقیب و گریز به یک اثر نمادین تبدیل شود. انسان موضوع مهم این دو اثر آخر کارگران هلندیست. انسانهای تنها، انسانهایی که دوست دارند مورد توجه قرار گیرند (شخصیت زن صاحبخانه در فیلم Borgman) و (شخصیت دختر بکس در فیلمSchneider vs. Bax). انگار شخصیتهای اصلی این دو هستند که داستان پیرامون حضور آنها شکل میگیرد. نقش جنایت و همچنین عادی تلقی شدنش توسط برخی کاراکترها مسالهایست که شخصیتهای اصلی که نام برده شد کمکم با آن درگیر شده و خود به بخشی از بروز آن تبدیل میشوند. انگار این تنهایی و بیتوجهیست که آنها را به سمت جنایت سوق میدهد.
دیدن فیلمهای Alex van Warmerdam مخصوصا Schneider vs. Bax شما را با روی دیگر سینمای خاص اروپایی آشنا میکند. سینمایی که میخواهد داستان و ریتم سینمای هالیوود را با شخصیتپردازیها و نشانههای آثار متاخر اروپایی درهم آمیزد. سینمایی که انگار یک امضای شخصی دارد اما دستخطش امانت گرفته از دیگر آثار است.