دیروز تئاتری دیدم با عنوان «بر پهنه دریا»،یک کمدی سیاسی مطابق با شرایط امروز جامعه ما
برای اجرا انتخاب خوبی بود. در سالن که نشسته بودم به این فکر میکردم اصلا چند نفر در سالن حضور دارند که با این دردها آشنایی نداشته باشند و حالا آشنا می شوند؟ یا چند نفر هستند که اگر واقعا با این معضلات آشنا نیستند، این سمبلها و نمادها را خواهند شناخت و با اتفاقات امروز جامعه ما تطبیق خواهند داد و این تئاتر در روند فکری آنها تاثیرگذار خواهد بود!؟
قصد این بحث نقد تئاتر «بر پهنه دریا» نیست و ربطی به آن ندارد، دیدن این تئاتر تنها انگیزه ای شد برای نوشتن این متن. قصد بیشتر پرسشگریست، هنر در جامعه ما چقدر به اعتلای فرهنگ کمک کرده است؟ چقدر فرهنگ امروز شهر بندرعباس یا استان هرمزگان وامدار جامعه فرهنگی و هنری آن است؟
شکاف عمیقی بین هنرمندان و جامعه «بقیه» بوجود آمده که به این راحتی قابل ترمیم و بازسازی نیست. شکافی که هر دو طرف را در لبه یک پرتگاه قرار داده است. جامعه ی «هنرمند» که بر خلاف رسالتش کاملا به صورت مستقل از دیگری حرکت میکند، جز در شرایطی که منافع مشترک وجود داشته باشد «بقیه» را نمیبیند! برای مثال حضور هنرمندان بر سر چهارراه ها زمان انتخابات ریاست جمهوری… هنرمندان و یا منتسبانی که سر چهارراهها می ایستادند تا مردم را از شرایط انتخابات آگاه کنند، تا آنها را به سمتی سوق بدهند که از نظر خودشان بهتر است. اکثر اوقات موفق میشدند چون شخص رهگذر یا آنقدر اطلاعات از شرایط سیاسی جامعه نداشت که حرفهای طرف مقابل را میپذیرفت و یا نداشتن قدرت مقابله با کلام هنرمند مغلوبش می کرد.
چندبار پیش از این هنرمندان در سطح شهر و در چهارراهها دیده شده اند که با رهگذران از مسائل مختلف صحبت کرده و به اصطلاح آگاهشان کنند و یا خود را در برابر آنان به چالش بکشند؟ هرچه فکر میکنم غیر از یک پرفورمنس در بازار کارگزاری حرکت تاثیرگذار دیگری به ذهنم نمی آید و نمیدانم چند نفر دیگر در این شهر آن پرفورمنس را به یاد خواهند داشت.
از نظر هنرمندان این جامعه «بقیه» است که معمولا نمیداند، نمیفهمد و متوجه نیست. مطالعه نمی کند و نمی خواهد خودش را با مفاهیم مدرن تطبیق دهد. در واقع میشود به آن جامعه ی «اکثریت» گفت! اکثریتی که هنر برایشان تفریح طبقه اعیان شده و هنرمندان را آدمهای بی دغدغه با تفریحات کلاس بالا میدانند. چند نفر در این جامعه حاضر است برای بلیط ۱۵، ۲۰ یا سی هزارتومانی تئاتر هزینه کند؟ چند نفر در این جامعه ترجیح میدهند به جای وقت گذاشتن پای قلیانهای میوهای زمان خود را با همنشینی با هنرمندان بگذرانند؟
اگر بخواهیم یک تعریف کلی از وضعیت فرهنگ امروز استان را با توجه به کل جامعه ارائه بدهیم، جامعه «هنرمند» چقدر در این تعریف دخیل است؟
نمیدانم چکار باید کرد، این روزها خیلی به این مساله فکر میکنم، مهم نیست در کدام جامعه قرار بگیریم چرا که در هر صورت این دو جامعه با این شرایط همدیگر را نابود خواهند کرد…
